قدس آنلاین-گروه استان ها-فاطمه معتمدی: در کنار این روش‌ها عده‌ای از کارشناسان نیز معتقدند، می‌توان مشکل کم آبی را در خراسان رضوی با روش بارورسازی ابرها رفع کرد بخصوص با توجه به اینکه این راه حل ارزان‌تر از گزینه هایی مانند انتقال آب از دریای عمان است. با این حال معلوم نیست، چرا این روش در زمره راه حل‌های رفع مشکل تأمین آب در استان، مورد نظر و توجه مسؤلان قرار ندارد در حالی که دانش و تخصص آن در ایران وجود دارد و مرکز بارورسازی ابرها در یزد مستقر است و می‌توان از ظرفیت آن استفاه کرد.
بحران آب در خراسان رضوی
رئیس مجمع نمایندگان خراسان رضوی با بیان اینکه به طور کلی استان با بحران آب روبه روست، اظهار داشت: بحث این است که باید اولویت را به مدیریت بر مصرف یا مدیریت بر تقاضا داد که پرواضح است، باید حوزه مدیریت مصرف در اولویت توجه قرار گیرد.
رضا شیران خراسانی با اشاره به اینکه هشت درصد آب در حوزه انسانی، سه درصد در بخش صنعت و ۸۹ درصد در حوزه کشاورزی مصرف می‌شود، افزود: این در حالی است که مدیریتی بر مصرف و ارتقای بهره وری آب بخصوص در بخش کشاورزی وجود ندارد. در بخش انسانی نیز متأسفانه با شبکه فرسوده آبرسانی روبه رو هستیم که این مسئله سبب شده است، آبی که با هزاران زحمت و هزینه تأمین، تصفیه و روانه لوله‌ها برای مصرف می‌شود، قبل از مصرف از بین برود.
وی با اشاره به پرت بیش از ۴۰ میلیون مترمکعب آب در سال در این استان، تصریح کرد: قیمت تمام شده آب در مشهد بسیار گران است و با وجود ۴۰ میلیون مترمکعب پرت آب، با سرمایه گذاری زیاد به دنبال ۳۵ میلیون مترمکعب آب از کوه‌های هزار مسجد هستیم.
اولویت مدیریت بر مصرف
نماینده مردم مشهد در مجلس خاطرنشان کرد: این همان نگاهی است که باید اصلاح و درست شود. به عبارت دیگر باید مدیریت بر مصرف در اولویت کاری مسئولان قرار گیرد و در گام بعدی، مدیریت بر تقاضا مد نظرباشد.
شیران در خصوص راهکار بارور سازی ابرها به عنوان منبع تأمین کننده آب مورد نیاز خراسان رضوی یادآورشد:هرچند بارورسازی ابرها به عنوان یکی از راهکارها مطرح است، اما باید گفت، منابع آبی قابل پایداری نیستند. با این توضیح که صنایع و فناوری آن در اختیار کشورهای دیگر مانند ترکیه قرار دارد و ابرهایی را که از غرب وارد می‌شود، می‌توانند، بارور کنند و اجازه ندهند که وارد ایران شود. بنابراین خیلی نمی‌توان بر روی این گزینه حساب کرد. هرچند به عنوان یک راهکار مقطعی خوب است و قبلاً هم مواردی از این دست در کشور انجام و ابرها بارور شده است.
رئیس مجمع نمایندگان خراسان رضوی در خصوص اینکه گفته می‌شود، گزینه بارورسازی ابرها ارزان‌تر از روش هایی مانند انتقال آب از دریای عمان است، اظهار داشت: مدیریت بر مصرف ارزان‌تر از همه این روش هاست. مجموع آب حاصل از سد دوستی برای مشهد با میلیاردها تومان سرمایه گذاری از جیب مردم سالانه ۷۵ میلیون مترمکعب است و بعد این آب با هزینه زیاد تصفیه و روانه لوله‌های فرسوده می‌شود و ۴۰ میلیون مترمکعب پرت می‌شود و هدر می‌رود.
گزینه دور از غیر واقعیت
شیران با بیان اینکه باید در درازمدت آب از حوزه‌های دیگر برای استان وارد شود، گفت: بحث انتقال آب از دریای عمان در حوزه نظری مطرح شده است. موضوع مهم، بحث قیمت تمام شده آب است. به طور حتم آبی که از دریای عمان تأمین شود، نیازمند زیرساخت هایی با ۳ میلیارد دلار سرمایه گذاری معادل حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان است و به امنیت منطقه‌ای برای اجرای پروژه نیاز است که با شرایط کنونی این مسئله دور از واقعیت است. بنابراین باید تلاش کرد از منابع آبی موجود به نحو احسن استفاده کرد.
اصلاح الگوی مصرف و ۵۰ سال بدون مشکل
وی ادامه داد: در این زمینه اگر اولویت با مدیریت مصرف باشد و در حوزه آب آشامیدنی،صنعت و کشاورزی اصلاح الگوی کشت و مصرف و ارتقای بهره وری به طور جد مد نظر باشد، می‌توان امیدوار بود، حداقل تا ۵۰ سال دیگر استان مشکلی در خصوص آب نداشته باشد، اما اگر این مسئله اعمال نشود از هر کجا که آب با وجود صرف هزینه و سرمایه گذاری زیاد به خراسان رضوی وارد شود، بازهم کمبود وجود خواهد داشت.
این نماینده مجلس گفت: اگر آب به کشاورز داده شود که با استفاده از روش غرقابی تولید داشته باشد، کمبود آب همیشه هست، اما اگر به کشاورز امکانات، اصلاح الگوی کشت، بذراصلاح شده داده شود تا با استفاده از روش‌های مکانیزه با نرخ بهره وری بالا تولید کند، این مشکل مدیریت می‌شود.
گرفتن کره از آب
وی با تأکید بر اینکه معتقدیم باید اول مدیریت بر مصرف در اولویت کاری مسئولان و بعد مدیریت بر تقاضا قرار داشته باشد، گفت: اما برخی از مسئولان به دنبال این هستند که از آب کره بگیرند. مدیریت بر تقاضا یعنی اجرای پروژه، کندن و لوله گذاری که برای عده‌ای فوایدی دارد که مدیریت بر مصرف و اصلاح الگوی مصرف این فواید و عایدی را ندارد.
وی در این باره که آیا این موارد و ضرورت مدیریت بر مصرف از سوی مجمع نمایندگان استان به متولیان و مسئولان حوزه آب منتقل شده است، گفت: این موارد و نیز لزوم توجه به آب‌های استان در حوزه شهرستان‌های مرزی و لزوم حرکت به سمت اصلاح الگوی مصرف در جلسه اخیر مجمع با مسئولان و معاونین وزارت نیرو در حوزه آب مطرح و گوشزد شده است.
جاری شدن ۴۰۰۰ لیتر بر ثانیه فاضلاب به کشف رود
وی ادامه داد:آبی که در مشهد استفاده می‌شود به فاضلاب تبدیل می‌شود در حالی که با بازچرخانی آن باید در اختیار بخش کشاورزی و صنعت قرار گیرد و آب شربی که در این دو حوزه استفاده می‌شود، گرفته شود.
وی با اشاره به جاری شدن حدود ۴۰۰۰ هزار لیتر بر ثانیه فاضلاب در کشف رود یادآورشد: این عدد بیش از حجم آبی است که از سد دوستی وارد مشهد می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر آب سد کارده در اختیار فضای سبز شهرداری قرار گرفته است و از آب سد ارداک به شهرک صنعتی توس داده می‌شود در حالی که این آب باید به مصرف شرب و انسانی برسد و اگر آب سد کارده مشکلی دارد، باید به صنعت داده شود که البته در این خصوص اقدامی نشده است.
شیران با تأکید بر اینکه در مشهد بشدت در بخش مدیریت مصرف آب با مشکل روبه رو هستیم، گفت: متأسفانه در تفکر برخی این است که از آب کره بگیرند و راهکارهایی (انتقال آب از دریای عمان) دنبال می‌کنند که اجرا و تحقق آن دور از واقعیت به نظر می‌رسد.
اختصاص نیافتن ردیف اعتباری ۵۰ میلیارد تومانی
نماینده مردم سبزوار در مجلس نیز با بیان اینکه بحران آب در شرق کشور و بویژه خراسان رضوی یک مسئله جدی است، اظهار داشت: رفع این چالش باید مورد توجه قرار گیرد.
سبحانی فر در گفت و گو با خبرنگار ما افزود: چند سال پیش در مجلس مباحثی دنبال شد از جمله اینکه ردیف اعتباری ۵۰ میلیارد تومانی برای انجام مطالعات تأمین آب مشهد در نظر گرفته شود که با وجود مشخص شدن اما اختصاص نیافت. از این رو کار مطالعاتی انجام نشد.
وی اضافه کرد: با توجه به این مسئله انتقال آب از دریای عمان،دریای خزر،تاجیکستان،جلوگیری از برون رفت آب‌های مرزی و بارورسازی ابرها گمانه زنی‌های است که مطرح می‌شود و هر اظهار نظری که در خصوص این گزینه‌ها و روش‌ها ارائه شود، یک اظهار نظر کلی است در حالی که دولت باید اعتبار لازم را اختصاص دهد تا درقالب کار مطالعاتی و علمی مشخص شود، کدام گزینه و راهکار برای تأمین آب استان بهترین و مفیدترین است و بعد دولت آن روش را اجرایی کند.
وی با بیان اینکه تأمین آب مباحث مختلفی دارد که باید مورد توجه قرار گیرد، تصریح کرد: به عنوان مثال باید در قالب کار مطالعاتی مشخص شود، کدام یک از چهار روش و گزینه تأمین آب دارای توجیه اقتصادی بیشتر است و روش پایدارتری محسوب می‌شود و نمی‌توان بی‌مطالعه اظهار نظر کرد. به عنوان مثال آیا گزینه انتقال آب از تاجیکستان می‌تواند، مفید باشد و آیا این دغدغه مطرح نیست که در صورت بروز اختلافی، این کشور(تاجیکستان) مانع انتقال شود و آب را ببند. بنابراین مباحث مختلفی درباره تأمین آب استان مطرح است که باید مورد توجه باشد.
شرایط بحرانی آب در شرق کشور
وی خاطرنشان کرد: معتقدیم، دولت باید به شرایط بحرانی آب در شرق کشور بخصوص در منطقه خراسان رضوی توجه ویژه‌ای داشته باشد و اعتبارلازم را اختصاص دهد تا در قالب یک کار مطالعاتی و علمی مشخص شود، کدام گزینه از جمیع جهات برای تأمین آب مناسب‌تر است.
وی در این باره که گویا فاز مطالعاتی انتقال آب از دریای عمان آغاز شده است،یادآورشد:بودجه‌ای برای انجام فاز مطالعاتی برای خراسان رضوی نداریم، بلکه قبلاً ۵۰ میلیارد تومان بود که همان هم اختصاص نیافت از این رو برای فاز مطالعاتی انتقال آب از دریای عمان اعتباری نداریم.
عضو مجمع نمایندگان خراسان رضوی در ادامه با تأکید بر ضرورت تأمین آب تصریح کرد: در غیر این صورت هر روز شاهد تخلیه منطقه و ورود مردم به کلانشهرها خواهیم بود.
نظر شما